એકાંતિક સાધુ વિના બીજા કોઈને જીવનું સાચું હેત કરતાં આવડે નહિ; ને બીજા તો હેત કરે તે ઇન્દ્રિયુંનું પોષણ કરે, તેમાં તો મૂળગું અવળું થાય.

Nobody except the God-realized Sadhu knows how to shower true affection on the jiva. And others shower affection that nourishes the senses and this, in fact, has adverse effects.

Ekāntik Sādhu vinā bījā koīne jīvnu sāchu het karatā āvaḍe nahi; ne bījā to het kare te indriyunu poṣhaṇ kare, temā to mūḷagu avaḷu thāy.

લાખનો ત્યાગ કરીને એકને રાખવા. ને મહારાજ પણ એમ કહેતા જે, “પાંડવોએ સર્વેનો ત્યાગ કરીને એક શ્રીકૃષ્ણને રાખ્યા,” એમ છે તે જાણવું.

Renounce even a hundred thousand to associate with the One. And Maharaj used to say, “The Pandavs renounced everyone and retained Shri Krishna. One should know it is like this.”

Lākhno tyāg karīne ekne rākhavā. Ne Mahārāj paṇ em kahetā je, “Pānḍavoe sarveno tyāg karīne ek Shrī Kṛuṣhṇane rākhyā,” em chhe te jāṇavu.

“મૂર્ખનો સંગ ન કરવો; કેમ જે, મૂર્ખ ચાકર હતો તેણે રાજાને બાટી આપી,” એમ મહારાજ કહેતા.^૧

“One should not keep the company of a fool, because a king’s attendant was a fool and he gave the king a bāti.”¹ This is what Maharaj used to say.

“Mūrkhno sang na karavo; kem je, mūrkh chākar hato teṇe rājāne bāṭī āpī,” em Mahārāj kahetā.¹

કલ્યાણનો ખપ કેવો રાખ્યો જોઈએ જે, ઓગણોતેરા કાળમાં ભીમનાથમાં રાંકાં^૧ માગવા આવતાં ને કરગરતાં ને તેને ધક્કા મારે પણ જાય નહિ, એવો ખપ રાખવો.

What sort of intense desire for moksha should one have? It should be like the paupers who came to Bhimnath mandir (in Saurāshtra, Gujarāt) during the famine of 1879 (1823 CE) to beg for food. They would plead for food and were pushed around, yet they did not go away.¹ This is the type of intense desire one should have for moksha.

Kalyāṇno khap kevo rākhyo joīe je, ‘Ogaṇoterā Kāḷmā’ Bhīmnāthmā rānkā¹ māgavā āvatā ne karagartā ne tene dhakkā māre paṇ jāy nahi, evo khap rākhavo.

ચાર ઘાંટિયું^૧ છે તેને ઓળંગવી એ કરવાનું છે; તેમાં એક તો, ભગવાનની ઉપાસના સમજવી; બીજું, સાધુ ઓળખવા; ત્રીજું, દેહ-આત્મા જુદા સમજવા; ને ચોથું, ઉત્તમ ભોગમાંથી રાગ ટાળવો; તે કરવું. તેમાં સર્વેનું કારણ સાધુ છે.

There are four barriers which have to be overcome. Of them, the first is to understand the upāsanā of God; second, to know the Sadhu; third, to understand the body and ātmā as separate; and fourth, to overcome the desire for the best worldly pleasures. The cause of prevailing over all is the great Sadhu.

Chār ghānṭiyu¹ chhe tene oḷangavī e karavānu chhe; temā ek to, Bhagwānnī upāsanā samajavī; bīju, Sādhu oḷakhavā; trīju, deh-ātmā judā samajavā; ne chothu, uttam bhogmāthī rāg ṭāḷavo; te karavu. Temā sarvenu kāraṇ Sādhu chhe.

મહારાજને ગમતી રુચિ કર્યા વિના જો ભગવાનનું સુખ મળશે તો પણ ભોગવાશે નહિ, જેમ માંદાને સારું મળે તો પણ ભોગવાય નહિ, તેમ પુરુષોત્તમનું જ્ઞાન થયું છે ને તેને વાસનાએ કરીને વિષય મળશે તો તેમાંથી બહુ દુઃખ થાશે, પણ તેનું સુખ નહિ આવે, ને આવરદા લાંબી તે મરાય નહિ.

If one gets the bliss of God without acting according to the wishes of Maharaj, still one will not be able to enjoy it. Just as an ill person gets good things (food, etc.) yet is unable to enjoy them, similarly, one who has attained the knowledge of Purushottam will get worldly objects due to material desires, but from them will experience great misery, and will not get happiness from them. The life-expectancy is long so it cannot be terminated.

Mahārājne gamatī ruchi karyā vinā jo Bhagwānnu sukh maḷashe to paṇ bhogavāshe nahi, jem māndāne sāru maḷe to paṇ bhogavāy nahi, tem Puruṣhottamnu gnān thayu chhe ne tene vāsanāe karīne viṣhay maḷashe to temāthī bahu dukh thāshe, paṇ tenu sukh nahi āve, ne āvardā lāmbī te marāy nahi.

આ લોકનો આ જીવને ફેર ચડી ગયો છે. તે વાત સાંભળે ત્યારે જેમ પાણી ઉપર શેવાળમાં^૧ લાકડી મારે તે નોખું થઈને પાછું ભેળું થઈ જાય, તેમ આ લોકમાં પાછું ભળી જવાય છે, એવો આ જીવનો ઢાળ છે.

This jiva has become enamoured of this world. When one hears these spiritual talks, it is like disturbing moss on the water surface by hitting it with a stick; the moss is separated initially and then comes back together again. Similarly, it is the tendency of the jiva to merge back with this world.

Ā lokno ā jīvne fer chaḍī gayo chhe. Te vāt sāmbhaḷe tyāre jem pāṇī upar shevāḷmā¹ lākaḍī māre te nokhu thaīne pāchhu bheḷu thaī jāy, tem ā lokmā pāchhu bhaḷī javāy chhe, evo ā jīvno ḍhāḷ chhe.

આજ્ઞા પળે એટલી વાસના બળે. તે આજ્ઞા તે કઈ જે, શિક્ષાપત્રી, નિષ્કામશુદ્ધિ, ધર્મામૃત તે પાળીને વાસના ટાળવી. ને મનના ઘાટ બંધ કરવા એ તો કઠણ છે, પણ સ્થૂળ દેહે વર્તવું ને આજ્ઞા પાળવી એ તો થાય એવું છે ને તેમાં ફેર પાડે એટલો કુસંગ છે.

The extent of desires burnt is directly proportional to the commands of God and his holy Sadhu obeyed. Which are these commands? By obeying the Shikshāpatri, Nishkām Shuddhi and Dharmāmrut one overcomes desires. It is difficult to stop the desires of one’s mind but to physically act and obey commands is possible. If there is deviation from this, that is the extent of bad company.

Āgnā paḷe eṭalī vāsanā baḷe. Te āgnā te kaī je, Shikṣhāpatrī, Niṣhkāmshuddhi, Dharmāmṛut te pāḷīne vāsanā ṭāḷavī. Ne mannā ghāṭ bandh karavā e to kaṭhaṇ chhe, paṇ sthūḷ dehe vartavu ne āgnā pāḷavī e to thāy evu chhe ne temā fer pāḍe eṭalo kusang chhe.

કોઈક મરે ત્યારે કાંઈક થડકો થાય ને પછી આ લોકમાં પદાર્થ, મનુષ્ય, રૂપિયા એ આદિકને દેખે તે પાછું ભૂલી જાય ને જે જ્ઞાની હોય તેને તો નિરંતર એમ વર્તે; ને આજ્ઞા પાળવી પણ લોપવી નહિ. તે આજ્ઞા મુખ્યપણે તો ધર્મામૃત, શિક્ષાપત્રી ને નિષ્કામશુદ્ધિ એ ત્રણ ગ્રંથ પ્રમાણે વર્તવું ને મોટાનો સમાગમ કરવો ને સેવા કરવાનું કહે છે તે સર્વમાં મુખ્ય સેવા તે શું જે, મોટા એકાંતિકની અનુવૃત્તિ મન, કર્મ, વચને રાખવી, એવી બીજી કોઈ સેવા નથી.

When someone dies, one becomes fearful of death. Afterwards, on seeing the pleasures, people, money, etc. in the world, the fear is forgotten again. But a spiritually wise person always remains in that state of fear.

Obey commands, but never disobey them. The commands, primarily of the three scriptures – Dharmāmrut, Shikshāpatri and Nishkām Shuddhi – should be followed. And associate with the great. Also, one is told to serve, but out of all, which is the main service? To follow the spoken and unspoken commands of the great God-realized Sadhu by mind, action and speech. There is no service comparable to this.

Koīk mare tyāre kāīk thaḍako thāy ne pachhī ā lokmā padārth, manuṣhya, rūpiyā e ādikne dekhe te pāchhu bhūlī jāy ne je gnānī hoy tene to nirantar em varte; ne āgnā pāḷavī paṇ lopavī nahi. Te āgnā mukhyapaṇe to Dharmāmṛut, Shikṣhāpatrī ne Niṣhkāmshuddhi e traṇ granth pramāṇe vartavu ne Moṭāno samāgam karavo ne sevā karavānu kahe chhe te sarvamā mukhya sevā te shu je, Moṭā Ekāntiknī anuvṛutti man, karma, vachane rākhavī, evī bījī koī sevā nathī.

જ્યાંથી અચાનક ઉચાળા ભરવા^૧ તે ઠેકાણે ઉદ્યમ કરે છે ને જ્યાંથી કોટિ કલ્પે પણ ઉચાળા ન ભરવા તેને અર્થે ઉદ્યમ નહિ! એ જ અજ્ઞાન છે.

One endeavors toward the place (home) which will have to be abandoned without notice; whereas, no one endeavors for the place (Akshardham) which will never have to be abandoned even in a million years. This itself is ignorance.¹

Jyāthī achānak uchāḷā bharavā¹ te ṭhekāṇe udyam kare chhe ne jyāthī koṭi kalpe paṇ uchāḷā na bharavā tene arthe udyam nahi! E ja agnān chhe.