માનસ ચિન્તય ચારુચરિત્રમ્ ।
પ્રેમવતી – વૃષપુત્રં પવિત્રમ્ ॥૧॥ ધ્રુવ꠶

રમણીય ચરિત્રવાળા, પ્રેમવતી (ભક્તિમાતા) અને ધર્મદેવના પુત્ર અને પવિત્ર એવા શ્રીહરિનું હે મન! તું ચિંતવન કર.

નૂતનમુદિર – દયિત – મંજુકાયે ।
ચન્દ્રવિશદ – વસનાનિ ધરન્તમ્ ॥ માનસ. ૧

નવીન મેઘના જેવા પ્રિય અને રમ્ય શરીર ઉપર ચંદ્રનાં જેવાં સ્વચ્છ વસ્ત્રોને ધારણ કરનારા શ્રીહરિનું હે મન! તું ચિંતવન કર. (૧)

કેસરતિલક – લલિત – નિજભાલે ।
કુંકુમ - ચન્દ્રક – ધરમભિરામમ્ ॥ માનસ. ર

કેસરતિલકવાળા, લલિત, લલાટમાં કુંકુમના ચાંદલાને ધરનારા અત્યંત રમણીય એવા શ્રીહરિનું હે મન! તું ચિંતવન કર. (૨)

બિન્દુપરિષ્કૃત – શુભશ્રુતિ – યુગ્મે!
રત્ન – સુશોભિત – કુંડલધારમ્ ॥ માનસ. ૩

તલનાં ચિહ્નોથી શોભાયમાન સુંદર બે કાન ઉપર રત્નોથી સુશોભિત કુંડળને ધારણ કરનારા શ્રીહરિનું હે મન! તું ચિંતવન કર. (૩)

અમ્બક – મધુપ – લસિત – લપનાબ્જે ।
કુન્દ – મુકુલસમ – હાસં દધાનમ્ ॥ માનસ. ૪

નેત્રરૂપી ભમરાઓથી શોભતા મુખકમળ પર કુન્દપુષ્પોની કળીના જેવું હાસ્ય ધારણ કરનારા શ્રીહરિનું હે મન! તું ચિંતવન કર. (૪)

રેખા – વિરાજિત – વરકમ્બુકંઠે ।
પુરુવિધ –પુષ્પ – કનકમણિહારમ્ ॥ માનસ. ૫

રેખાઓથી શોભતા શ્રેષ્ઠ શંખના આકારવાળા કંઠ ઉપર પરાગથી પૂર્ણ એવાં અનેકવિધ પુષ્પહાર અને સુવર્ણના અને મણિઓના હારને ધારણ કરનારા શ્રીહરિનું હે મન! તું ચિંતવન કર. (૫)

વિષધર – વિગ્રહ – કલ્પ – કરદ્વયે ।
પુષ્પ – રચિત – વલયાંગદધારમ્ ॥ માનસ. ૬

વિષધારી સર્પના શરીર સમાન લાંબા બે હાથ ઉપર પુષ્પના બનાવેલા બાજુબંધ અને પહોંચી ઉપર ગજરાને ધારણ કરનારા શ્રી હરિનું હે મન! તું ચિંતવન કર. (૬)

હરિમદહરતનુ – મંજુલ – કટ્યામ્ ।
નંગખચિત ચામીકર – રશનાઢ્યમ્ ॥ માનસ. ૭

સિંહના ગર્વને હરનારી પાતળી સુંદર કમર ઉપર નંગોથી જડેલા સોનાના કંદોરાએ સહિત શ્રીહરિનું હે મન! તું ચિંતવન કર. (૭)

કરિકર – કદલી – કરભસમ – સક્થિમ્ ।
સુષમ – સુવૃત્ત – મુકુરરૂપ – જાનુમ્ ॥ માનસ. ૮

હાથીની સૂંઢ, કેળ, કરભ સમાન સાથળોવાળા, અતિસુંદર, ગોળ, અરીસા જેવા ઘૂંટણવાળા શ્રીહરિનું હે મન! તું ચિંતવન કર. (૮)

નૂપુર – નાદિત – ચરણમુદારમ્ ।
નિષ્કામાનન્દ – નિખિલતાપહારમ્ ॥ માનસ. ૯

ઝાંઝરથી ઝંકારિત ચરણકમળવાળા, ઉદાર અને નિષ્કામાનંદના સર્વ તાપને હરનારા એવા શ્રીહરિનું હે મન! તું ચિંતવન કર. (૯)