ધીરજાખ્યાન
કડવું – ૫૦
એમ કહી દેવી ગઈ છે સમાયજી, નથી હર્ષ શોક જડભરતને કાંયજી
તેહ સમે રાજા આવ્યો એક ત્યાંયજી, નામ રહુગણ1 બેસી શિબિકાયજી2
શિબિકાનો વુઢારથી3 વાટમાં, પડ્યો માંદો આવી તેની ખોટ ॥
ઝાલી જડભરત જોડિયા, લીધા તે ઘડી દડીદોટ ॥૨॥
જડભરત જાળવે જીવજંતુ, કીડી મકોડી ન કચરાય ॥
દિયે તલપ4 તે દેખીને, તે થડક રાયે ન ખમાય ॥૩॥
ત્યારે ભૂપ કહે છે ભોઈને, આવી કરો છો અવળાઈ કેમ ॥
ત્યારે ભોઈ કહે ભૂપાળને, આ નવો કરે છે એમ ॥૪॥
ત્યારે નવા પ્રત્યે કહે નરપતિ, અતિ વસમા લાવી વચન ॥
ત્યારે જડભરત બોલિયા, સુણ્ય વચન કહું રાજન ॥૫॥
અવળાઈ જે મારા અંગની, તે કહું હું સર્વે તુજને ॥
તેં જે જે કહ્યું તારી જીભથી, તેનું નથી દુઃખ કાંઈ મુજને ॥૬॥
તેં કહ્યું જોઈ આ તનને, તેહ નથી આત્મામાં એક ॥
દેહદર્શી તો એમ જ દેખે, જેને નથી અંતરે વિવેક ॥૭॥
ત્યારે પૂછ્યું રાયે પિછાન5 પડી, લાગ્યા પાય પ્રણિપત6 કરી ॥
ક્ષમા કરજો અપરાધ મારા, એમ કહ્યું અતિ કરગરી ॥૮॥
એના જેવું થાય આપણે, ત્યારે પડે પૂરી પિછાન ॥
ખરા ખોટાની ખબર ખરી, નક્કી જણાયે નિદાન ॥૯॥
ભાદે7 વડ ભીંડો તડોવડ્ય8 છે, સામુ વડથી વધે છે વશેક ॥
નિષ્કુળાનંદ નમૂલિયાની,9 અંતે ટકે નહિ ટેક ॥૧૦॥